Ağız ve diş sağlığı, bebeklik döneminden itibaren ayrı bir önem taşır. Özellikle süt dişlerinin çıktığı döneminde hekim muayenesi ve koruyucu yöntemlere ayrı bir özen gösterilmesi gerekir. Çünkü kalıcı dişlere rehberlik eden süt dişleridir. Bebeklikten itibaren 15 yaş çocukluk çağına kadar, ağız ve diş sağlığıyla pedodonti (çocuk diş hekimliği) ilgilenmektedir. Bu diş hekimliği dalı, özellikle gelişim dönemindeki çocukların, ağız ve diş sağlığını korumalarına, sağlıklı gelişimlerini desteklemeye yardımcı olur. Bunun yanında ilerleyen zamanlarda olası diş sorunlarını engeller. Pedodonti, bebeklikten itibaren ağız, diş ve çene yapılarının gelişimini yakından takip eder. Bu sayede küçük yaşlarda olası diş sorunlarına erken müdahale etme imkânı sunarak koruyucu tedavi yöntemleri gerçekleştirir.
Pedodonti Hangi İşlemleri Kapsar?
Dentofobi oluşmasına neden olan diş hekimi korkusunun genellikle birçok kişide çocuk yaşlarda başladığı bilinir. Bu korkunun çok küçük yaşlarda önüne geçmeye yardımcı olan ise çocuk diş hekimleridir. Pedodontistlerin ilk amacı, olası diş sorunlarının önüne geçmek için önlemler alarak çürüksüz bir geleceğe yön vermektir. Çocukların ağız ve diş sağlıklarında oldukça değerli olan Pedodonti (çocuk diş hekimliği) dalının kapsadığı işlemler ise şu şekildedir;
- Çocuklarda dental fobi yani diş hekimi korkusunun gelişmemesini sağlar.
- En erken dönemde ağız-diş bakım ve sağlığı açısından önlemleri almaya yardımcı olur. Aynı zamanda bu konuda çocuğu ve aileyi bilinçlendirir.
- Çürük risk grubunu tespit ederek kişiye özel koruyucu tedavi programları düzenler.
- Süt ile genç kalıcı dişlerin restoratif ve endodontik tedavilerini yapar.
- Pedodonti (çocuk diş hekimliği) koruyucu uygulamalar yapar.
- Beslenme alışkanlığının düzenlemesine yardımcı olur.
- Çene ve diş gelişiminin sağlıklı ilerlemesinin kontrolünü yapar. Ayrıca bozukluğu tespit ederek koruyucu ortodontik tedaviler uygular.
- Süt diş çekim işlemlerini ve gerekli görülmesi durumunda çocuk protezi veya yer tutucu uygular.
- Dental travma yaşayan çocukların takiplerini ve tedavilerini takip eder.
- Özel ilgi görmesi gereken çocukların diş tedavilerini, klinik ya da ameliyathane şartlarında sedasyon veya genel anestezi altında gerçekleştirir.
Pedodontist Kimdir?
Çocuk diş hekimi veya pedodontist; 5 yıllık lisans eğitimlerini diş hekimliği fakültelerinden almaktadır. Eğitimlerini tamamlamasının ardından pedodonti anabilim dalından uzmanlık veya doktora eğitimi almış olan diş hekimleridir. Pedodonti (çocuk diş hekimliği) diğer bölümlerde gerçekleştirilen işlemleri, çocuklara uygun duruma getirerek uygular. Pedodontistler, çocuklarda ağız, diş ile çene gelişim ve sorunlarını çözmek üzere eğitim alır. Aynı zamanda büyüme-gelişimi, psikolojileri ve çocuğa yaklaşım açısından da eğitim görürler. Özetle bu diş hekimleri, çocuk psikolojisi hakkında çok iyi düzeyde bilgi sahibidirler. Dolayısıyla çocukların korkmadan diş hekimi koltuğuna oturmalarına yardımcı olurlar.
Süt Dişleri Neden Önemlidir?
Dişler, 5-6 aylık bebeklerde geçici diş olarak çıkar. İlerleyen zamanlarda ise diş sayısı 20’yi bulur. Ancak süt dişlerin, daimî dişlere rehberlik ettiğini sakın unutmayın! Süt dişlerinin ilk görevi, bebeğin düzgün beslenmesine ve katı besinleri daha rahat çiğnemesine olanak sağlar. Aynı zamanda konuşma gelişimini destekleyerek düzgün bir şekilde konuşmasına yardımcı olur.
Süt dişleri, diş etinde gelecek daimî dişlere yer tutarak ve koruyarak kalıcı dişlere rehberlik yapar. Birçok önemli işlevi olan süt dişleri, bilindiği gibi çürümeye yatkın bir yapıya sahiptir. Diş çürüğü ise ağız-diş sağlığı kadar genel sağlığı da önemli ölçüde etkilemektedir. Bu nedenle küçük yaşta diş bakım alışkanlığının kazandırılması çok önemlidir.
Pedodontide Koruyucu Uygulamalar Nelerdir?
Bebeklik ve çocuk döneminde diş sağlığı açısından özellikle koruyucu tedavi uygulamaları büyük önem taşır. Bu koruyucu yaklaşımlar, dişeti iltihabı veya diş çürüğü gibi rahatsızlıkların gelişmesini önlemek için yapılan uygulamaları içermektedir. Pedodonti (çocuk diş hekimliği) alanında koruyucu uygulamalar şu şekilde sıralanabilir;
- Çocuklara diş fırçalama alışkanlığını kazandırma
- Beslenme, ağız ve diş hijyeni eğitimi verme
- Olası çürük riskini belirleme
- Diş çürüğü riski olan çocuklara 3 veya 6 ayda bir yüzeysel flüorit uygulama
- Henüz çürük oluşmadan azı dişlerine koruyucu dolgu yani fissür örtücü uygulama
- Herhangi bir nedenden dolayı yitirilen süt dişin yerini korunması için hareketli veya sabit yer tutucu uygulama
Bebeklik ve çocukluk dönemlerinde ağız, diş ile çene sorunlarının tanı ve tedavileri için pedodonti (çocuk diş hekimliği) alanındaki uzmandan destek almak çok önemlidir. Çünkü çocukların yaşamları boyunca diş tedavilerine karşı davranışlarını olumlu yönde etkilemektedir. Dolayısıyla çocukların ilerleyen yaşlarında dişlerinde herhangi bir sorun yaşamaması adına mutlaka uzman hekimle görüşmelisiniz.